Pieternella (Nel) Bos-Verwaal 1952

(1924-2013)
De "Vrouwebrug" werd in 1961 gesloopt, zie Google afb. verderop op deze pagina
 

Aanleiding foto annex verhaal

Mijn vader Gerrit Bos (1921-2004) vertelde mij eens een verhaal over zijn gedwongen "arbeidsplicht" oftewel de "Arbeitseinsatz" die hij met meerdere jonge mannen die ook uit Zeist (zijn geboorteplaats) afkomstig waren, in Frankrijk arbeid moesten verrichten bij een agrariër/landbouwer wat overigens wel gemoedelijker er aan toeging dan wat hij later meemaakte nadat zij allen vanuit Frankrijk, zo rond juli/augustus 1944, naar Duitsland werden verplaatst, maar dat is een ander verhaal.
Ze hebben nog een aantal weken, in de lente van 1944 op het kanaaleiland Jersey vertoefd om ook daar enig werk te verrichten maar wat dat precies inhield had niet veel om het lijf zo vertelde mijn vader, dat beperkte zich tot wat bouwwerkzaamheden, maar één ding was wel duidelijk ze hadden het er wel goed wat voedsel betreft etc. maar dat hadden ze in Frankrijk ook overigens, na een aantal weken zijn ze weer teruggekeerd naar Frankrijk.

Gouda 1943.

Mijn vader vertelde verder dat hij op verlof was in Gouda in het jaar 1943, nu weet ik niet precies of dit nu voor of na hun huwelijk was op 3 juli 1943, in ieder geval ze liepen over de Kleiweg in Gouda (zie afbeeldingen verder op deze pagina) en mijn vader zag een Duitse dienstplichtige soldaat een halve sigaret weggooien waarop mijn vader met ietwat luidere stem zei "ja die hebben genoeg te roken en wij mogen de restjes oprapen", dat hoorde die Duitse soldaat en deze draaide zich ook om en mijn moeder kreeg zowat een hartverzakking want je wist immers nooit hoe ze zouden reageren, maar deze Duitse soldaat wendde zich tot mijn vader en gaf tot zijn verbazing een nieuw pakje sigaretten.
Deze Duitse soldaat, die overigens redelijk Nederlands sprak, vanwege het feit dat hij net over de Nederlandse grens was geboren, hij vertelde mijn vader met wat zachtere stem dat hij niet zo was als die, zoals hij dat noemde "Verbrecher der SS" en dat hij maar een dienstplichtige soldaat was die sinds een paar maanden in Gouda was gestationeerd.
Mijn vader praatte nog wat en na hem bedankt te hebben voor dat pakje sigaretten, vertelde dat hij volgende dag terug moest naar Frankrijk en ze namen afscheid.
Mijn vader begaf zich dus de volgende dag naar het station van Gouda waar ze zich moesten melden om wederom op transport te gaan, hij wou net verder lopen toen hij op z'n schouder werd getikt en tot zijn verbazing zag hij die Duitse soldaat van de dag ervoor op de Kleiweg en deze soldaat gaf mijn vader 3 pakjes sigaretten en wenste hem een goede reis toe, mijn vader vertelde mij nog dat dit één van de weinige Duitse soldaten waren die hij in zowel Frankrijk als hier in Nederland heb mogen meemaken, ook die in Frankrijk vielen over het algemeen wel mee want die kwamen eens per week de boerderij bezoeken van die Boer om groenten etc. op te halen waar ook gewoon voor betaald werd.

De foto van mijn moeder op de Vrouwebrug

Dit verhaal wat hierboven staat beschreven kwam naar aanleiding van de foto van mijn moeder uit het jaar 1952 op de Vrouwebrug te Gouda, overigens was deze originele kleurenfoto dubbelgevouwen geweest en heeft jarenlang in een doos gelegen totdat ik deze ontdekte en heb deze foto zo goed mogelijk geprobeerd te restaureren wat redelijk is gelukt.
Mijn moeder had rollen behang gehaald en was opweg naar huis, ze woonden toen nog op de Varkenmarkt nummer 16 in Gouda (zie afbeelding elders op deze pagina) recht tegenover het Veemarktterrein wat ooit een Kazerne was geweest en waar ook de jaarlijkse kermis werd gehouden, dus zeg amper een paar meter vanaf je voordeur, dat hebben ze jarenlang mogen ervaren, ikzelf heb daar eigenlijk weinig tot niets van meegekregen, gezien mijn jeugdige leeftijd.
Wie had nu deze foto gemaakt van mijn moeder op die brug in Gouda in 1952? nu dat bleek een Duitse heer geweest te zijn en hij had beloofd aan mijn moeder dat hij die foto zou opsturen zodra deze ontwikkeld was en hij vroeg aan mijn moeder het woonadres, na een aantal weken of wellicht wel een paar maanden gezien de uitspraak van mijn vader destijds toen mijn moeder vroeg of ze ooit nog die foto zou krijgen van die Duitse meneer, nu was 1952 maar amper 7 jaar na de bevrijding dus de reactie van mijn vader was in die tijd wel begrijpelijk toen hij zei "die foto kun je wel vergeten" maar daarin had hij zich vergist want amper een week daarna viel er een envelop door de brievenbus.

Er stond op vermeld "niet vouwen" in het Duits (nicht folden) mijn moeder was nieuwsgierig wat er in deze envelop zou zitten, ze maakte deze voorzichtig open en jawel daar kwam de foto tevoorschijn die op de Vrouwebrug was gemaakt, ze was enigszins verbaasd maar ook wel blij zoals zijzelf toentertijd vertelde en dat deze volgens mijn vader "die foto kun je wel vergeten" dat de maker van de foto zich toch aan zijn woord had gehouden.

Toen stelde ik deze vraag aan mijn vader "zou het niet bij toeval die Duitse soldaat geweest zijn die jou toen die pakjes sigaretten had gegeven op het station?" want de brief bevatte wel een paar Nederlandse woorden dat is toch geen toeval te noemen, maar zoals mijn vader vertelde "het zou best waar kunnen zijn maar hij weet waarschijnlijk niet meer dat je moeder dezelfde persoon was die hij ook heeft gezien toentertijd op de Kleiweg in 1943", deze vraag hebben ze ook gesteld in het antwoord aan de fotograaf maar ze hebben nooit meer iets van hem vernomen, het is gezien de tijd dat een Duitse toerist zo redelijk kort na de oorlog Nederland bezocht dan ook nog specifiek Gouda dat kan haast geen toeval zijn, daar moet je durf voor hebben gehad want zo vriendelijk waren de meeste Nederlanders niet tegenover Duitse toeristen in die tijd of Duitsers in het algemeen.

Nu was het wel zo dat "toeristen" uit Duitsland niet erg welkom waren zo relatief kort na de oorlogsjaren, ze werden dan ook met argusogen aangekeken, de wonden waren nog niet helemaal geheeld en dat blijkt ook wel uit diverse krantenberichten uit die tijd dat mensen zelfgeschreven borden plaatsten bij Elten bijvoorbeeld, een zeer bekende grensovergang, op die borden stonden dan teksten die er niet om logen maar het kwam hierop neer dat Duitsers niet echt gewenst waren hier in Nederland, je kan het je nu niet meer voorstellen maar het gebeurde echt, de Nederlandse regering was er niet zo van gediend en overtreders werden dan ook opgepakt maar na een fikse reprimande mochten ze weer gaan.
Mocht deze fotograaf inderdaad die Dienstplichtige Duitse soldaat geweest zijn (we kunnen het de man niet meer vragen) dan kunnen we stellen dat hij ongeschonden de oorlog heeft overleefd en dat kunnen velen van zijn kameraden absoluut niet zeggen!
 
Verder op deze pagina nog enkele foto's van de Vrouwebrug en de Varkenmarkt omgeving uit vervlogen tijden
 
 
 
De Vrouwebrug anno 2016, sterk verbreed en geheel uit steen en beton, wederom een stukje nostalgie verdwenen uit Gouda.
 
Destijds lag er nog een openbaar zwembad in de Blekerssingel, je ziet de afmetingen ervan nog goed op deze KLM luchtfoto.
Foto uit de late jaren '60 van de Varkenmarkt en omgeving, het huis waar wij hebben gewoond staat volgens mij nog wel op de foto met puntdak, maar alles wat u hier op deze foto ziet is allemaal gesloopt, heden ten dage staat er een heus winkelcentrum, niets is nog te herkennen wat er ooit heeft gestaan behalve dan het oude "Veemarkt restaurant" wat was omgebouwd tot de Arcade bioscoop, maar ook dat is inmiddels verleden tijd en het is getransformeerd naar appartementen.
 
 

The Ancestor Company
Alle rechten voorbehouden,
Met dank aan diverse archiefinstellingen voor het beschikbaar stellen van bepaalde afbeeldingen en feiten.
o.a.oud medewerker Firma van Staveren & Versluijs
Copyright © Genealogybos.com 2024.