Villa "De Wormshoef Lunteren" |
De Wormshoef, het oord der verschrikking |
Villa De Wormshoef bouwjaar 1909 |
Meer info over deze Villa. |
Villa De Wormshoef heeft gediend als plaats voor de Sicherheitsdienst (de SD) tijdens de oorlogsjaren '44-'45 Nederlandse collaborateurs die in dienst waren van de SD en hun Duitse bazen hebben daar in die tijd de meest verschrikkelijke folterpraktijken uitgeoefend op zowel mannen als vrouwen met soms de dood tot gevolg, bijna allen zijn veroordeeld vanwege oorlogsmisdaden en sommigen hiervan zijn ter dood veroordeeld en ook voltrokken. |
Heinrich Ludwig Heinemann (geboren te Wuppertal, 2 januari 1911 - geëxecuteerd te Arnhem, 10 februari 1947) |
Tweede Wereldoorlog '40 - '45 |
In 1944 begon als gevolg van de Slag om Arnhem een grote stroom evacués.
De Wormshoef werd gebruikt als ontvangstlocatie, maar rond 19 november 1944 kwam de Sicherheitsdienst (SD) naar Lunteren en de villa's De Wormshoef, en ook D'Eekhorst, werden opgeëist, niet door te vragen maar om de voordeur in te trappen. De evacués werden op straat gezet en de kelder van De Wormshoef werd ingericht als een gevangenis. Veel verzetsstrijders, illegale immigranten, onderduikers en werkweigeraars zaten hier gevangen. De Wormshoef was berucht om de wrede martelpraktijken die daar plaatsvonden. De mensen die hier werkten waren onder andere Ludwig Heinemann (1911-1947) Ries Jansen, Arno Huhn, Johnny de Droog en Friedrich Enkelstroth. Op 14 april 1945, de dag voor de bevrijding, vertrok de SD naar Amersfoort, de lichte gevangenen werden achtergelaten, de zwaardere "gevallen' werden meegenomen naar Amersfoort. Lunteren werd op 15 april 1945 bevrijd door de Canadezen. De Wormshoef werd direct geraakt door een Canadese tank. De Wormshoef werd vervolgens korte tijd gebruikt als gevangenis voor oorlogsmisdadigers en werd daarna weer omgebouwd tot een huis voor meerdere gezinnen en weer later pas in 1956 werd het een Hotel annex restaurant, zie elders op deze pagina. |
De mislukte wapendropping |
In de nacht van 8 op 9 maart 1945 arresteerden de Duitsers de Bennekomse verzetsstrijder Bart van Elst na een mislukte wapendropping in Lunteren op de De Keuenklep. van Elst en negen andere verzetsleden worden later die maand gefusilleerd, met de bevrijding in zicht, in kamp Amersfoort aan de Appelweg, zie verder de afbeeldingen van verschillende fusilla-locaties en gedenktekens. De Duitsers onderscheppen de gedropte containers, zie foto's hieronder Verzetsstrijder Bart van Elst, die al enige tijd door de Duitsers werd gezocht, wordt gearresteerd en naar kamp Amersfoort gebracht. Daar wordt hij gefusilleerd op 20 maart 1945, na een tijd van ondervragingen en ernstige mishandeling en martelingen. van Elst was lid van de Marechaussee (militaire politie) die na de bezetting onder de controle van de Duitsers werd gebracht. Hij was gestationeerd in de kazerne van een brigade te Groesbeek, hij werd gearresteerd in mei 1942 na het zingen van het volkslied "Wilhelmus" samen met een aantal collega's in Nijmegen. van Elst wordt overgebracht naar kamp Amersfoort en vervolgens naar Duitsland voor 18 maanden dwangarbeid. Als hij in die periode terug moet naar Arnhem om te getuigen in een rechtszaak, besluit hij onder te duiken en zich te melden bij het verzet in Bennekom. (voor foto's van die dropping kijk verder hieronder) |
Haar eraf, voortanden eruit In maart 1944 wordt hij herkend en gearresteerd, maar weet hij opnieuw te ontsnappen. Om herkenning te bemoeilijken wordt hij kaal geschoren en krijgt hij een grijze pruik, ook worden zijn twee vooruitstekende voortanden getrokken, van Elst kan weer even vooruit maar is in de nacht van 8 op 9 maart op de verkeerde plek als bij Lunteren een wapendropping voor het verzet volledig misgaat. |
Executies Samen met 14 andere verzetsmensen van de groep Ede van de Binnenlandse Strijdkrachten wordt hij opgepakt en naar Kamp Amersfoort gebracht. Daar belandt hij in een cellencomplex voor Todeskandidaten en wordt hij zwaar mishandeld. Samen met 9 andere gevangenen wordt hij op 20 maart gefusilleerd op de Appelweg in Amersfoort, de aanleiding is de liquidatie door het verzet van een collaborerende politieman Diederik Lutke Schipholt (1916-1945) Voor die verzetsdaad worden in Loosdrecht nog eens 10 gijzelaars doodgeschoten, onder wie zes uit de gemeente Ede. Zij waren allen betrokken bij de mislukte wapendropping in de nacht van 8 op 9 maart: Het gaat om Rijk Tigelaar (32 jaar, Ede), Cor Garritsen (23 jaar Ede), Cornelis Verduijn (37 jaar Ede), Hylke van Vliet (27 jaar Bennekom), Fokke Roosjen (32 jaar Ede) Piet Roseboom (25 jaar Bennekom) |
Op 20 maart 1945 werden tien mannen neergeschoten door de Duitsers tegenover het voormalige stadhuis van Loosdrecht als represaille voor het schieten van een Duits onderofficier op zaterdagavond 17 maart 1945. |
Johannes (Jo) Kelderman (1919-1945) |
Meer informatie over Johannes (Jan of Jo) Kelderman vind u HIER |
De mislukte wapendropping in de nacht van 8 op 9 maart 1945 |
Duitsers op het droppingsterrein, waar ze het verzet in de gemeente Ede een zware slag toebrachten. Tal van gearresteerde verzetsmensen moesten het met de dood bekopen. |
Duitsers op de dropping-site in Lunteren |
In de nacht van 8 op 9 maart 1945 werden diverse verzetstrijders of helpers daarvan opgepakt, enkele onder hun zijn later als vergelding gefusilleerd in Kamp Amersfoort aan de Appelweg. |
Bevrijding van Lunteren door de Canadezen op 17 april 1945 |
Een Canadese tank in het centrum van Lunteren bij de bevrijding op 17 april 1945 |
Sinds 1956 is het De Wormshoef een Hotel restaurant, foto dateert uit ± jaren '70 |
De Wormshoef heden ten dage - The Wormshoef today |
The Ancestor Company Alle rechten voorbehouden, Bronnen: Omroep Gelderland en Wikipedia Met dank aan diverse archiefinstellingen voor het beschikbaar stellen van bepaalde afbeeldingen en feiten. Copyright © Genealogybos.com 2024 |