Het huis van mijn kindertijd

Het huis uit mijn kindertijd

De woordeloze kennis die het kind opdoet in de zintuiglijke waarnemingen van zijn/haar wereld zullen altijd een geheim stempel drukken op zijn/haar leven.
met dank aan Nelleke Noordervliet.

Het huis uit mijn kindertijd stond aan de Dorpsstraat in Renkum.
Het was een groot herenhuis dat in drie woningen was opgedeeld.
Wij bewoonden het linker gedeelte waarin de afgesloten doorgangen naar de rest van het huis nog aanwezig waren.
We waren met z'n zessen: mijn vader, mijn moeder, mijn zussen Door, Bep, Riet en ikzelf (Fien)

De hieronder vermelde families zijn niet de afgebeelde personen op de foto (ingekleurd door de webmaster)

Bewoners van Pension Frisia waren vanaf ±1940:

Indeling huis Frisia:
1) Fam.Peelen Dorpsstraat: 7
2) Fam.Kranen Dorpsstraat: 3
3) Fam.van Swaay Dorpsstraat: 5

Het huis stond tussen de hervormde en de katholieke kerk in.
Er luidden altijd wel klokken waaraan je kon horen of er een bruiloft of een begrafenis was.
Ook het postkantoor en het politiebureau waren vlakbij.

Het huis was ingebed in een wereld waar de deuren nog open waren. Als peutertje kroop ik 's ochtends in bed bij buurvrouw Van Swaay.
Bij slager Van Beek keek ik hoe hij bloedworst maakte. Met Hans van Swaay speelde ik in de katholieke kerk, met Beppie van Beek boven de winkel.
Ook was ik vaak in de tuin van de familie Van Norden te vinden.
Achter het huis was een moestuin en daarna kwam braakliggend land, een onbegrensd speelterrein.

Aan de overkant van de straat waren de winkels van Rijsemus, de visboer, Jantje Jacobs, de kruidenier, Jansen, de smid, Van de Burg, de bakker. Achter de winkels liep het land steil af naar de uiterwaarden en daarna de Rijn.

Het was vlak na de oorlog, er reden nog weinig auto's, mensen wisten van elkaar bij welke zuil ze hoorden.
In verkiezingstijd stond bij ons een groot portret van Drees in de tuin, terwijl de buren op de KVP en de CHU gestemd zullen hebben.

Het huis staat er niet meer is gesloopt in juli 1975, zie onder waar het Pension Frisia ongeveer heeft gestaan.
Toch ken ik nog elke traptrede en zie ik de kamers nog voor me en voel ik de opwinding als ik mee naar de zolder mocht waar onbekende schatten te vinden waren.
Het raam van de zolderkamer stond altijd open voor de zwaluwen die daar hun nest hadden gebouwd.

Alleen als kind kun je zo vanzelfsprekend samenvallen met de wereld om je heen.
Het is een schat die in je blijft leven, een voedingsbodem, een rijke bron.

van l/r de zussen Peelen ±1947 Door, Fien en Bep, Achterdorpsstraat 7 te Renkum

Renkum vanaf Oosterbeek, rechts Huize Lengo van de familie Ploem en Huize Frisia (witte huis)
van de Dames Nanning schuin achter.

Renkum vanaf Wageningen, Huis Frisia (witte huis) staat links achteraan.

Renkum ±'50 wederom vanuit Oosterbeek, rechts Huis Frisia, niet meer zo wit als voorheen staat
verscholen achter de bomen, Huis Frisia is in juli 1975 gesloopt vanwege de aanleg van de Europalaan.

zie verder foto's uit het jaar ±1921, uiterst rechts op de foto met pijltje.

Hieronder nog enige aanvullingen/wetenswaardigheden over Huize/Pension Frisia te Renkum aan de Dorpsstraat.

Het huis Frisia Dorpsstraat 3, 5 en 7 in Renkum
Kadaster Sectie C no. 2018 in 1914
Kadaster Sectie C no. 2295 A, B en C in ?

Op deze plaats werd in 1849 een huis gebouwd, dat na 1900 verschillende keren werd verbouwd en uitgebreid.
(Bron: Truus Boekhoudt, 18 oktober 2005)

In 1908 was Frisia een pension dat werd gerund door Hermina Philippina Christina Nanning.(1872-1931)
De dames Nanning, Greta Jacoba en Hermina Philippina Christina, dochters van een Friese arts Christoffel Nanning, van wie er één (Greta Jacoba) directrice van een bewaarschool is geweest (zie aankondiging onder), woonden in het Huis Frisia en hebben er een Pension van gemaakt.(zie advertentie) verder op deze pagina meer gegevens omtrent de Dames en de Fam.Nanning.
(advertentie in Gids voor Renkum-Heelsum-Doorwerth, uitgave TBVVV, boekhandel W. Veenendaal, Heelsum, ca. 1908 en in Wes Beekhuizen, 'Hoe groen was mijn dorp', blz. 38).

Hieronder meer info over de familie Nanning en de dames Nanning.

Beginnen met de Grootouders van de Dames Nanning, dat waren:
Christoffel Nanning geboren 14-04-1800 te Schiedam, overleden op 05-12-1859 te Maassluis en Hermina Philippina Bredius geboren 11-09-1802 te Schiedam, overleden 02-08-1858 te Maassluis, gehuwd op 28-09-1823 te Schiedam, het echtpaar had in totaal 8 kinderen.

Christoffel Nanning geboren op 11-06-1836 Maassluis - overleden op 15-04-1903 te Harlingen.
Huwde waarschijnlijk in Duitsland met Elisabeth Henriette Amanda Wollrabe geboren op 07-03-1838 te Hamburg, Duitsland en overleden op 15-01-1871 te Rotterdam.
Geen kinderen van bekend
Christoffel Nanning huwde ten tweede male op 07-09-1871 te Harlingen met Aaltje Schoonhoven, geboren op 12-04-1842 te Harlingen, overleden te Renkum op 05-05-1915, Aaltje Schoonhoven vertrekt uit Harlingen op 14-06-1907 na het overlijden van Christoffel (1903) en vestigt zich in Renkum.

Kinderen van Christoffel en Aaltje:

Hermina Philippina Christina Nanning geboren op 19-08-1872 te Harlingen, overleden 08-09-1931 te Den Haag leeftijd 59 jaar, ze was ongehuwd.
Hieronder wat wetenswaardigheden over Hermina.
Hermina Philippina Christina Nanning was van beroep fotografe zoals vermeld op een persoonskaart uit Den Haag en bovendien stond het beroep ook op de passagierslijst van de H.A.L. vermeld
Zij vertrok naar Grand Rapids, Michigan, Verenigde Staten vanuit Rotterdam op zaterdag 13 februari 1915 met de S.S.Rotterdam, aankomst New York op maandag 22 februari 1915.
Notitie: overal wordt de aankomstplaats New York genoemd maar in werkelijkheid kwam men aan in New Yersey, Hoboken, de thuishaven van de Holland Amerika Lijn (H.A.L.)
Hermina Philippina Christina Nanning reisde Tweede klasse d.w.z. dat ze na een kort medisch onderzoek op het schip in de haven van Hoboken, New Yersey kon verlaten en haar reis naar Grand Rapids voortzetten, zij behoefde dus niet via Ellis Island te gaan zoals vele reizigers die Derde klasse (Steerage) reisden dat wel moesten, Hermina emigreerde namelijk niet en was daar maar tijdelijk.
Haar verblijfadres was toentertijd 16 Monroe Avenue Northwest, Grand Rapids, Michigan, Verenigde Staten, volgens passagierslijst van de Holland Amerika Lijn (H.A.L) zou ze bij een Mevr. K.Holwerda verblijven.
Hermina Philippina Christina Nanning is wederom ingeschreven in Den Haag en wel op 13-12-1920 (bron, persoonskaart) de datum van uitschrijving vanuit Renkum naar Den Haag is mij niet bekend, maar gezien de verkoop van Huis Frisia in november 1914 zal zij en haar zus Greta Jacoba kort daarna zijn vertrokken, Hermina naar Den Haag en Greta Jacoba is bij haar iets oudere zus Gijsberta Hermina in Dordrecht gaan wonen.
Gijsberta Hermina werd op 24-07-1934 ingeschreven te Den Haag, Greta Jacoba volgde iets later en werd op 1 september 1934 ingeschreven in Den Haag.

Andere zussen en broer van bovengenoemde dame waren:
Hielkje Wilhelmina Nanning geboren op 23 april 1874 te Harlingen.
Gijsbertha Hermina Nanning geboren op 14-03-1877 te Harlingen.
N.N.Nanning doodgeboren op 22 jan 1879 te Harlingen.
Greta Jacoba Nanning geboren op 16-07-1880 te Harlingen, Greta Jacoba was diegene die met Hermina "pension Frisia" bestierden althans dat is een aanname. Greta Jacoba was bovendien ook Directrice van de bewaarschool.
Gerardina Magdalena Nanning geboren op 24-11-1881 te Harlingen.
Kornelis Christoffel Nanning geboren op 24-02-1883 te Harlingen.

Op 17 oktober 1914 werd Huize Frisia met erf, bouwland en achterstaand huisje (M. van Ingen) verkocht in opdracht van de Martinus van Riesen Stichting in Renkum.
Het huis aan G.C. Hooijer, Valburg voor fl. 4.360,-
Het bouwland aan F. van Scherrenburg, Renkum voor fl. 1.350,-
Overdrachtsdatum: 14 november 1914.

Het huis werd in de jaren daarna gesplitst en verhuurd aan mensen die er meestal korte tijd woonden zoals, Bakkers, dienstboden, etc.
Opvalt dat B. Hooijer uit Valburg vanaf 6 februari 1928 tot 18 februari 1930 woont op het adres Dorpsstraat 3 te Renkum.
Hij vertrekt dan weer naar Valburg, daarna woont hij vanaf 7 juli 1934 tot 30 december 1942 op dit adres Dorpsstraat 5 te Renkum.
Dan gaat hij naar Groesbeek, dat zou erop kunnen duiden dat de familie Hooijer het huis toen nog in hun bezit had.

Huize/Pension Frisia was later eigendom van de aannemer Kranen bij wie mijn vader als timmerman werkzaam was.
Verder woonden er toen het gezin van Jo van Swaaij (de koster van de RK kerk) en Guul Kranen (zoon van de aannemer) met zijn gezin.
Het huis is waarschijnlijk in de crisistijd van de jaren '30 opgedeeld in 3 woningen.

Wonen aan de Dorpsstraat Huize Frisia te Renkum.

Mijn vader, Jan Peelen verhuisde op 27 april 1939 met zijn gezin naar Frisia.
Daarvoor woonde hij vanaf 5 april 1933 met zijn eerste vrouw Fien Kelderman en hun dochters Door en Bep Peelen op Reijmerweg nr. 99.
(uitgaande van nieuwbouw aan de Reijmerweg kunnen we vastellen dat de voormalige woningen daar uit die tijd allemaal gesloopt zijn.)
Hun zoon Jan werd op 15 maart 1943 geboren in Frisia. Fien Kelderman overleed op 27 november 1943 in Arnhem.

Mijn moeder, Pieternella Theodora (Pietje) Bos, kwam in maart 1944 naar Huize/Pension Frisia.
Het gezin moest na de Slag om Arnhem evacueren naar Woudenberg.
Ik (Fien) werd op 1 april 1945 in Scherpenzeel in het noodziekenhuis geboren, in juni 1945 mochten we terugkeren naar Frisia, Riet werd daar op 4 september 1948 geboren.
Wij zijn in de zomer van 1953 verhuisd naar de Hogenkampseweg 29, waar we bij mijn opa Hendrik Bos gingen wonen, die weduwnaar was geworden.

Wat Huize Frisia betreft, de reden van sloop (1975) was inderdaad het doortrekken van de Europalaan, het pand Frisia was niet meer in al te beste staat.
De gemeente was eigenaar van pand sinds 1964. (Bron: medewerker van de gemeente Renkum, waarvoor hartelijk dank)

Hogenkampseweg 29 anno 2019

Zie pijl waar Huize Frisia nog in volle glorie erbij staat.
Anno 1921, een fraai zicht op de papierfabrieken van Van Gelder en zonen te Renkum langs de Neder-Rijn.

Zie pijl waar Huize Frisia nog in volle glorie erbij staat.
van Gelder Papierfabrieken na overname in 1983 Smurfit Kappa Parenco bv, zie ook de wikipedia pagina die over dit bedrijf gaat.

Auteur van dit verhaal is Roeloffina Hendrika (Fien) Peelen, Utrecht 2006.

Webpagina en aanvullingen gemaakt door H.Bos Ouderkerk aan den IJssel (2019)